چگونه از گیتار مراقبت و نگهداری کنیم؟
نگهداری و مراقبت از گیتار، تمیز کردن گیتار و رعایت نکاتی برای افزایش طول عمر گیتار مواردی هستند که بهتر است یک گیتاریست آنها را انجام دهد. مخصوصا افرادی که گیتارهای گرانقیمت و حساس دارند. شاید رعایت بعضی از این نکات نیاز به دقت و حوصله زیادی داشته باشد اما برای کسی که می خواهد مراقبت خوبی از گیتار خود بکند و به دوام بیشتر و افزیش طول عمر گیتارش کمک کند، این نکات بسیار حیاتی هستند. ما این موارد را در 3 بحث کلی مطرح می کنیم.
محیط مناسب برای نگهداری گیتار
تفاوتی نمی کند در چه فصلی از سال هستیم، گیتار شما همواره بدنبال یک تعادل در درجه حرارت و میزان رطوبت است، چراکه هنگام ساخت گیتار، آنرا در یک شرایط کنترل شده قرار می دهند.
بهترین دمای محیط برای نگهداری گیتار 18 تا 24 درجه سانتیگراد است. بنابراین سعی کنید دمای اتاقی که گیتارتان در آن قرار دارد در همین بازه حرارتی باشد، هوای زیر 10 درجه و بالای 30 درجه می تواند خطرات جدی برای ساز شما داشته باشد و باعث ترک و تاب برداشتنش گردد و صدای گیتارتان را از حالت استاندارد خارج کند. همچنین گیتارتان را از منابع گرمایشی و سرمایشی مثل بخاری، اجاق گاز و کولر دور کنید.
رطوبت مناسب برای نگهداری گیتار بین 45% تا 55% می باشد. در محیط خشک (زیر 40% رطوبت) باعث انقباض و احتمالا ترک برداشتن گیتار می شود. در این محیط صدای گیتار نیز کمی تیزتر و خش دارتر می شود. از آن طرف در رطوبت بیشتر از 60% هم احتمال بادکردن و موج دار شدن چوب گیتار بیشتر می شود و ممکن است درزهای گیتار نیز شکننده تر گردند. همچنین در محیط بیش از حد مرطوب صدای گیتار خفه و گرفته می شود. برای جلوگیری از باد کردن چوب گیتار پیشنهاد می شود آن را دور از منابع رطوبت مثل دریا، استخر، حوض و حمام قرار دهید.
با تهیه دستگاه رطوبت سنج، شما می توانید رطوبت اتاقی را که در آن گیتار قرار دارد، اندازه بگیرید. اگر محیط بیش از حد خشک است، می توانید با استفاده از دستگاه رطوبت ساز خانگی رطوبت اتاق را افزایش دهید. اگر هم رطوبت زیاد است می توانید رطوبت گیرهای موجود در بازار (پودرهای سیلیکاژل) را تهیه کنید، آنها را داخل گیتار یا هاردکیس (که به شدت تهیه آن را توصیه می کنیم) قرار دهید و از میزان رطوبت بکاهید. توجه داشته باشید گیتار را نباید زیاد به دستگاه رطوبت ساز نزدیک کنید سعی کنید این دستگاه را دور از گیتار قرار دهید.
تمیز کردن گیتار
ساده ترین راه حفظ و نگهداری گیتار، تمیز کردن مداوم آن است. گرد و غبار، جزئی از محیط زندگی شماست و شاید براحتی بتوانید گرد و غبار را از روی گیتار از بین ببرید اما مشکل از آنجایی شروع می شود که این گرد و غبار با چربی و عرق بدن آمیخته می شود و به بدنه یا سیم گیتار می چسبد.
زمانیکه با انگشتان دستتان آکورد می گیرید یا ملودی می نوازید، چربی و عرق پوستتان به سیم انتقال پیدا می کند و در بلند مدت باعث فرسودگی و زنگ زدگی سیم های فلزی می شود. همچنین این عرق و چربی از سیم ها به صفحه انگشت گذاری (فرت بورد) نفوذ می کند، بنابراین توصیه می شود بعد از هرجلسه تمرین سیم های گیتار را تمیز کنید.
بهترین ابزار برای تمیز کردن گیتار پارچه نخی نرم و خشک می باشد. (به هیچ عنوان از مواد شوینده، آب و الکل استفاده نکنید)
پارچه را بین انگشت اشاره و شست قرار داده (مانند شکل بالا) و در طول سیم شروع به حرکت رفت و برگشت کنید تا جرم های روی سیم کاملا پاک شود .
گیتار دارای یک پوشش لاک الکلی است که این پوشش از گیتار محافظت نموده آن را براق و شفاف می کند که به آن Finish گیتار می گوییم. وقتی گرد و غبار و جرم را از روی فینیش گیتار پاک می کنیم، گیتار سالها براق و شفاف باقی می ماند.
برای تمیز کردن سایر قسمتهای گیتار از جمله صفحه صدا (روی گیتار)، پشت و بغل گیتار نیز می توانید از پارچه نخی و نرم استفاده نمایید. البته جهت عبور از سیم ها و پاک کردن جرم های زیر آنها (روی بدنه و صفحه انگشت گذاری) بهتر است از قلم مو استفاده نمایید.
محافظت از Finish گیتار
آب و الکل به فینیش گیتار آسیب می رساند اما دشمن اصلی آن عرق و چربی بدن است. ما نمی توانیم جلوی تعریق یا گرد و غبار را بگیریم اما با رعایت نکاتی می توانیم اثر آن را بر روی گیتار کمتر کنیم و باعث افزایش طول عمر گیتار شویم.
1- هنگام نواختن گیتار لباس آستین بلند بپوشید تا از برخورد مستقیم آرنج و بازو به گیتار جلوگیری شود.
2- حتی الامکان از برخورد شکم و سینه به پشت گیتار جلوگیری کنید.
3- بعد از هر جلسه تمرین (یا آموزش گیتار) با یک تکه پارچه نخی نرم و خشک کل گیتار را تمیز کنید.
4- هنگام نواختن گیتار همواره از لباس های تمیز استفاده کنید تا چربی و عرق بدنتان به گیتار منتقل نشود.
5- از تی شرت ها یا پیراهن های دارای دکمه یا زیپ استفاده نکنید تا آسیبی به پشت گیتار نزند.
6- هر 3 یا 4 ماه یکبار روی بدنه، پشت، بغل و سردسته گیتار را واکس مخصوص گیتار بمالید. یک پوشش نازک کافیست.
سایر نکات مهم
1- درصورتیکه از گیتار به مدت کوتاهی استفاده نمی کنید (مثلا چند روز) آنرا روی پایه گیتار قرار داده یا داخل هاردکیس گیتار بگذاریدش.
2- اگر به مدت طولانی از گیتار استفاده نمی کنید تمام سیم ها را دو سه دور شل کنید و آن را داخل هاردکیس قرار دهید.
3- حداقل سالی یک بار پیچ های کوک را با مواد روان کننده سنگین مثل وازلین چرب کنید و پیچ ها را یکی دوبار بچرخانید تا روغن به تمام قسمتهای چرخ دنده برسد.
4- گیتار را از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید.
5- گیتار را به مدت طولانی داخل صندوق عقب ماشین قرار ندهید و حتما از هاردکیس استفاده کنید.
6- هر زمان بطور غیرعمد ضربه ای به گیتار وارد کردید و گیتار ترک برداشت هرچه زودتر آن را نزد یک تعمیرکار گیتار ببرید تا شکاف آن بیشتر نشود.
7- گیتار را از شرایط متغیر دما و رطوبت دور نگه دارید.
نویسنده : آروین شهبازی
منبع: استاد موزیک
محمد
به بیان شده
با عرض سلام و خسته نباشید
یه گیتار خوب میخواستم برای شروع کار حدود 400..500 تومن هم هزینه کنم
میشه راهنماییم کنید؟؟ اسم و مدل بگید که کارش فوق العاده باشه…واقعا ممنون میشم از کمکتون
آروین شهبازی
به بیان شده
سلام محمد جان. کار فوق العاده با این قیمت بعید است! اما یاماها C40 در این رنج قیمتی مناسب می باشد. موفق باشید
هادی
به بیان شده
باسلام میخواستم بدونم برای رنگی رفتگی فینگر بود چکار میشه کرد؟مثلا ماده ای یا رنگی رو میشه بهش زد ولی به چوبش اسیب نزنه؟ممنون میشم اگه توضیح بدین
آروین شهبازی
به بیان شده
سلام هادی جان. اگر این مورد را با یک متخصص و سازنده گیتار مطرح بفرمایید بهتر راهنمایی می گیرید. چون کار تخصصی است. موفق باشید
reza
به بیان شده
سلام خسته نباشید یه سوال داشتم
من الان یک c40 دارم سیمهای 6 و 5 و 4 زنگ زده و سیم شش خیلی گز داره باید چکار کنم
آروین شهبازی
به بیان شده
سلام رضا جان. دلیل گز تا نبرید جایی نشانش ندهید مشخص نیست ولی معمولا بخاطر اکشن پایین هست. موفق باشید
میلاد
به بیان شده
سلام
به تازگی هنگام ساز زدن ،سیمهای 3، 4، 5، 6 روی فرت
7 الی 9 صدای زینگ میشنوم، علتش چیه و همچنین راه حل این مشکل.
لطفا راهنماییم کنید ، با تشکر.
آروین شهبازی
به بیان شده
م میلاد جان. اگر منظورتان صدای گز هست، در صورتیکه درست گیتار را می گیرید و مشکل از گیتار است، بهتر است جایی نشانش دهید دلیل گز می تواند متفاوت باشد. موفق باشید
Omid
به بیان شده
سلام.من دست چپ هستم و میخواهم شروع به یادگیری کنم.آیا باید نحوه گرفتن گیتار رو عوض کنم یا مانند بقیه از گیتار استفاده کنم؟و آیا نواختن گیتار برای من دشوارتر نمیشه؟ در ضمن ممنون میشم اگر یک مدرس خوب گیتار در تهران محدوده منطقه ۱۱ معرفی کنید.با تشکر.
آروین شهبازی
به بیان شده
سلام امید جان. فرقی ندارد با همان گیتار راست دست هم می توانید کار کنید مگر اینکه فشار بیش از اندازه ای به دست شما بیاید. نمیشناسم متاسفانه. موفق باشید
امیر
به بیان شده
با سلام و عرض خسته نباشید
سوالی که ازتون داشتم اینه که به نظر شما گیتار c70 نو بهتره یا ak80 که دوسال کار کرده؟
واقعا تو این دو راهی موندم اخه صدای ak80 واقعا خیلی بهتر از c70
ممنون میشم اگه راهنماییم کنین
آروین شهبازی
به بیان شده
سلام امیر جان. اگر آریا ak80 واقعا تمیز و سالم هست ارجحیت دارد.
صالح
به بیان شده
درود
من پوست چربی دارم ! و بعد از چند ماه روی فینگر برد گیتارم چرب میشه ! برای پاک کردن این چربی په راه ی پیشنهاد میدید ؟!
ممنون
آروین شهبازی
به بیان شده
درود صالح جان. بهترین کار همان پارچه نرم و خشک است بهتر است چیز دیگری به گیتار نمالید. موفق باشید
عسل
به بیان شده
با سلام.دلیل حط و خش افتادن روی گیتار چیست؟ آیا میتونه بر اثر برخورد پیک به بدنه گیتار هنگام آکورد زدن باشد؟ با تشکر
آروین شهبازی
به بیان شده
سلام عسل جان. بله ضربه پیک یا ناخن انگشت می تواند باعثش شود.
پوریا
به بیان شده
سلام استاد خسته نباشید ببخشید از کجا دقیق میشه فهمید که دسته گتار سالمه یا تاب داره من یک سی چهل یاماها دارم سیم 6 روی فرت یک و دو وقتی خیلی محکم میزنم گز میده نمیدونم طبیعی یا نه
آروین شهبازی
به بیان شده
سلام پوریا جان. البته گز زدن گیتار می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و الزاما از تاب داشتن دسته نیست. دسته باید صاف باشد به یک تعمیرکار نشانش دهید چشمی متوجه میشود. موفق باشید
ghazal
به بیان شده
سلام .ببخشید من طراحی میکنم و میخوام یکی از طرح هامو رو گیتارم بزنم میخواستم بدونم با چی میشه چسبوندش؟ ممنون میشم جواب بدید
آروین شهبازی
به بیان شده
سلام. چسباندنش که مشکلی نیست با چسب چوب های معمولی هم می چسبد اما باید همیشه باشد چون کندنش به گیتار آسیب میرساند. موفق باشید